ชนชาติพันธุ์ขมุ
ประวัติความเป็นมา
ชาวขมุ
จัดอยู่ในกลุ่มตระกูล ออสโตร – เอเชียติก สาขามอญ – เขมร เป็นชนพื้นเมืองดั้งเดิมของอาคเนย์
พบว่าขมุแบ่งออกเป็น 2 กลุ่มย่อย คือ ขมุฮอก และ ขมุลื้อ ในปัจจุบัน
ขมุกระจายตัวอยู่ทางประเทศลาวตอนเหนือ โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ในแขวงหลวงพระบาง
สำหรับในประเทศไทยนั้น ขมุ มีอยู่อย่างหนาแน่นในจังหวัดน่าน
นอกจากนั้นมีอยู่ในจังหวัดเชียงราย ลำปาง เชียงใหม่ สุโขทัยและอุทัยธานี มีประชากรประมาณ
10,573 คน หรือร้อยละ 1.41 ของจำนวนประชากรชาวไทยภูเขาในประเทศไทย (2545)
นอกจากนี้
ชาวขมุยังจัดได้ว่าเป็นพวกที่มีความชำนาญในเรื่องการ ทำไม้
โดยเฉพาะอย่างยิ่งการเลื่อยไม้ ทั้งนี้เป็นมาจากการที่
ได้มีโอกาสเป็นลูกจ้างทำไม้ของบริษัทชาวอังกฤษและฝรั่งเศส
ที่เข้ามาทำอุตสาหกรรมป่าไม้ในประเทศไทย ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2429 เป็นต้นมา
ชีวิตความเป็นอยู่
สร้างบ้านยกพื้นและพื้นบ้านมี 2 ระดับ บ้านส่วนใหญ่จะมีห้องนอนเดียว
ซึ่งแสดงให้เห็นถึงความสัมพันธ์ระหว่างรูปแบบบ้านกับลักษณะโครงสร้างของครอบครัว
ระบบความเชื่อ
ชาวขมุ
นับถือผี ได้แก่ผีประจำบ้าน (โฮร่ยก้าง) ผีหลวง (โอร่ยน่ำ) และผีหมู่บ้าน
(โฮร่ยกุ้ง) ซึ่งเป็นสิ่งศักดิ์สิทธิ์ของหมู่บ้าน
และในแต่ละหมู่บ้านจะมีผู้นำทางศาสนา “ขะจ้ำ” เป็นผู้นำในการประกอบพิธีกรรม
ประเพณีที่สำคัญ
พิธีเลี้ยงผีหลวง
พิธีเลี้ยงผีหมู่บ้าน พิธีกินดอกแดง (ปีใหม่) พิธีส่งเคราะห์ ขมุมีความเชื่อเรื่องขวัญว่า
คนเรามีขวัญเก้าขวัญ คนที่เจ็บป่วยเพราะขวัญออกจากร่างไป การเรียกขวัญให้กลับคืน
ต้องเชิญหมอขวัญมาทำพิธีเรียกขวัญ
ลักษณะทางสังคมวัฒนธรรมตามจารีต
ระบบครอบครัว
/ เครือญาติ เป็นครอบครัวเดี่ยว
ยึดถือระบบผัว/เมียเดียว การนับญาติให้น้ำหนักทางฝ่ายบิดาและมารดาเท่ากัน
ระบบการปกครอง มีหัวหน้าหมู่บ้านที่ได้รับการคัดเลือกจากตระกูลใหญ่
และอาจได้รับการแต่งตั้งจากทางราชการให้เป็นผู้ใหญ่บ้าน เป็นผู้ปกครองสูงสุด
ระบบเศรษฐกิจ ชาวขมุส่วนใหญ่
หาเลี้ยงชีพโดยการทำการเกษตรแบบไร่หมุนเวียน คือกลับมาทำซ้ำที่เดิมอีก
หลังจากนี้ปล่อยให้พื้นที่พักตัว 1-3 ปี พืชหลัก ได้แก่ ข้าวเหนียว สำหรับบริโภค
และข้าวโพด ใช้เลี้ยงสัตว์ ปลูกพืชสวนครัวจำพวกเครื่องเทศ เช่น พริก หอม กระเทียม
ตะไคร้ ข่า ขมิ้น เป็นต้น
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น