บีซู
ประวัติชนเผ่าบีซู
จากการค้นคว้าของ
ดร.เจมส์ มาติซอฟ (Dr. James Matisoff)
นักภาษาศาสตร์ชาวอเมริกัน พบว่า คำว่าบีซู หมายถึงมนุษย์แท้ ๆ ซึ่งคำว่า “บีซู”
เป็นคำโบราณ ที่มีอายุถึง 3,000 พันกว่าปีมาแล้ว
จากหลักฐานที่ได้จากพงศวดารจีน
ปี พ.ศ. 2344 พอจะบอกได้ว่าคนบีซูมีภูมิลำเนาเดิมอยู่ที่ประเทศจีนตอนใต้
คือแถวสิบสองปันนาเพราะพงศาวดารของจีน ได้เขียนไว้ว่าได้มีชาวลาหู่
และมีผู้นำของชนเผ่า ลาหู่ 2คน ซึ่งมีชื่อว่า Li Wiaolao กับชาวบีซู ได้ร่วมมือกันต่อต้านผู้ว่าราชการและ จักรพรรดิจีน
ที่มีชื่อว่า Jia Qing ที่มีความโหดร้ายมาก แต่เกิดพ่ายแพ้
จึงได้หนีเข้ามาในประเทศไทยในปี ค.ศ. 1801 (พ.ศ. 2344)
ซึ่งเป็นสาเหตุของการพลัดพรากจากกันของชนเผ่าบีซูนับตั้งแต่ครั้งนั้นเป็นต้นมา
คนภายนอกได้เริ่มรู้จักบีซูเมื่อ อาจารย์ทัสสุโอ เนซีด้า ซึ่งเป็นชาวญี่ปุ่น
ได้พานักศึกษามา สำรวจภาษาต่างๆ ในภาคเหนือของประเทศไทย เมื่อปี 2510
อาจารย์และคณะได้มีโอกาสพบคนเมืองและได้รับคำแนะนำว่า
ในหมู่บ้านดอยชมภูมีคนพูดภาษาละว้า แต่เมื่อไปพบจริง ๆ ปรากฏว่า ไม่ใช่ภาษาละว้า
แต่เป็นภาษาบีซู อาจารย์ทัสสุโอ จึงได้เขียนเกี่ยวกับภาษาบีซู ลงในวารสารของมหาวิทยาลัยที่อาจารย์สอนอยู่
หลังจากนั้นได้มีนักภาษาศาสตร์ อีก 3 ท่าน คือ อาจารย์เอม คัดสุระ เดวิด แบรดรี่
และ แพ็ตทริค เบควอร์ ได้มาศึกษาภาษาบีซูด้วย
ในปี
2534 มีอาจารย์ชาวจีน ชื่อ ลี หงสุ่ย ได้พบกลุ่มคนบีซูที่สิบสองปันนา มีประมาณ
6,000คน เราจึงมีความแน่ใจว่าได้มี คนบีซู อยู่ที่ประเทศจีนจริง ๆ
หลังจากนั้นได้มีลูกศัษย์ ของอาจารย์ลี หงสุ่ย ชื่อ ฉีหวน
ได้เข้าไปศึกษาภาษาบีซูที่สิบสองปันนา และได้เขียน
ไวยากรณของภาษาบีซูขึ้นโดยเขียนเป็นทั้งภาษาจีน และภาษาอังกฤษด้วย
ต่อมาจนถึงปัจจุบัน ดร. เคริ์ก เพอร์ซัน ได้เข้ามาศึกษาและวิจัยภาษาบีซู
โดยได้จัดให้มีการอบรมเรียนรู้อ่านเขียนภาษาบีซูเพื่อการอนุรักษ์สืบต่อไป
ถิ่นฐานของชนเผ่าบีซูที่อาศัยอยู่ในประเทศไทยจังหวัดเชียงรายมีด้วยกัน
3 หมู่บ้านดังนี้
1.
บ้านปุยคำ
ตำบลโป่งแพร่ จังหวัดเชียงราย
2.
บ้านดอยชมภู
ตำบลโป่งแพร่ จังหวัดเชียงราย
3.
บ้านผาแดงอำเภอพาน
จังหวัดเชียงราย
เผ่าบีซู ภาคเหนือมีด้วยเหรอคับ ไม่เห็นมีลีซอเลยคับ
ตอบลบขอบคุณสำหรับความรู้ค่ะ เกิดและโตที่เชียงรายเพิ่งรู้จักเผ่าบีซูวันนี้เองค่ะ
ตอบลบ😍😍